Απόκριες: Το νόημά τους, ιστορικά στοιχελια και η σύνδεσή τους με τις θρησκευτικές πεποιθήσεις τώρα και πρίν- σύνδεση με Σαρακοστή

Απόκριες. Από μωρό αυτή η γιορτή ήταν η αγαπημένη μου. Έναν ολόκληρο χρόνο, τις περίμενα πάντα με ανηπομονεσία. Είχαν για εμένα κάτι ξεχωριστό, μου ασκούσαν μια επιρροή, είχαν ένα "appeal". Ήταν μαγικό ότι είναι έμεσα η αρχαιότερη γιορτή, που βαστάει απο τα Ελληνικά Προχριστιανικά μυστήρια και τις Διονησιακές τελετές, ώς τα τώρα. Είναι μαγικό το τι συμβολίζουν... Τα μηνήματά τους είναι κάλεσμα: "γλέντα, ελευθερώσου αυτές τις μέρες, σάρκασε και αυτοσαρκάσου χωρίς παρεξήγηση, άλλαξε τον εαυτό σου, γίνε για λίγο υποκριτής, μεταλλάξου, ζήσε με τρέλα, με παλαβομάρα, ξεφάντοσε και πέρνα την ώρα σου ξένιαστα, πιές, φάε, χόρεψε, μασκαρέψου, βγές απο το κορμί σου και άσε την ψυχή σου να παρασυρθεί σε αυτές τιςπαγανιστικές-κατά κάποιον τρόπο- τελετουργίες". Και όμως, αν και στη σημερινή Ελλάδα οι Απόκριες δεν έχουν ίση αξία με την επαρχιακή Ελλάδα του παρελθόντος, αν και σοβάρεψε απότομα η κοινωνία μας και δεν δέχεται παιδιαρίσματα και "ηλίθιες" παραδώσεις, αν και οι Απόκριες κατήντησαν νηπιακή γιορτή δίχως ουσία, αν και οι άνθρωποι ποιά δεν έχουν χρόνο για γλέντια και κυρίως όταν αυτά είναι γελιότητες- αφού μην ξεχνάμε, έχουμε οικονομική κρίση και αυτός ο φόβος και το στρές είναι ποιό συμαντικός απο την ξενιασιά και το γλέντι και ποιό ωφέλημος (ένα γλέντι με αφορμή τη γιορτή εννοείται). Αφού λοιπόν έγινε έτσι η "κοινονία", εγώ σαν μικρό παιδί τότε, βρήκα την μαγεία της γιορτής αυτής.

Για να ερευνήσουμε όμως τη γιορτή πρέπει πρώτα να μάθουμε την ιστορία της. Πρίν οι Απόκριες καθιερωθούν ώς "Απόκριες" και συνδεθούν με τον Χριστιανισμό, ήταν παγανιστικές εορτές. Οι Έλληνες κατά την Αρχαία εποχή - όπως και άλλοι λαοί φυσικά- θαύμαζαν την φύση. Η αλλαγή των εποχών ήταν για αυτούς μαγία!!! Το περιβάλλον τους άλλαζε, τα φυτά πέθαιναν και αναγενούταν μέσα στον κύκλο του χρόνου. Αυτή τη μαγεία την ζήλεψαν, θέλησαν να την μυμηθούν με σκοπό να καταφαίρουν να αναγεννήσουν και τον άνθρωπο. Έτσι -μεγάλη η λαϊκή σοφία και θα αποδειχθεί παρακάτω- έκανα κάποιες γιορτές κι κάποια μυστήρια. Το τι είναι γιορτή και το τι μυστήριο είναι άλλο θέμα, αλλά η ουσία είναι πώς η μεν γιορτή "γιόρταζε" ένα γεγονός ενώ το μυστήριο είχε βαθύτερο και πνευματικό γεγονός. Απο αυτές και αυτά, εκείνα που σχετίζοταν με τον θεό Διόνυσσο- τον γνωστό θεό του κρασιού, του γλεντιού, της χαράς, ξέρετε, τον τύπο που ήθελε να περνάναι χαρούμενα τον χρόνο τους οι άνθρωποι και να μην μιζεριάζουν- προήλθαν οι Απόκριες. Οι αρχέγονες αποκριές λοιπόν, είχαν ώς χαρακτηριστικό οτι οι άνθρωποι λάτρευαν αυτή τη μυθοπλαστική θεότητα κάνοντάς της το χατήρι, δηλαδή τι;... Γλεντούσαν, και πολλές φορές με περίεργους τρόπους. Μέσα απο αυτές τις γιορτές και τα σχετικά παιχνίδια γεννήθηκαν και τα θεατρικά δρόμενα και μετέπητα η θεατρική τέχνη. Οι ηθοποιοί όπως και σήμερα κάνουμε όλοι μας, υποδίοταν άλλους ρόλους και μεταμωρφόνοταν, παράλληλα ο υπόλοιπος κόσμος γλεντούσε και έπινε, για να τιμήσει τον θεό του και μαζί με αυτόν, την αναγέννηση της φύσης αλλά θέλοντας να την μημυεί, και την δική του.

Αφού είπα αυτά τα...πολλά πράγματα, πετάγομαι σε ένα τελείως (φαινομενικά) άτοπο θέμα, τη νυστεία... Ναι, μπορεί να μην συμβαδίζω πολύ με τους συγκραφικούς νόμους, αλλά προέχει να μεταφαίρω νόημα. Νυστεία, δεν σημαίνει οτι δεν τρώμε... Νυστεία ουσιαστικά είναι η αποχή απο πράγματα που θα μας κάνουν να αποσυντονιστεί το μυαλό μας και να χάσει την συγκέντρωσή του. Αυτή η πολύτιμη συγκέντρωση που πρέπει να έχει το άτομο για να κτίσει ένα σωστό χαρακτήρα, να κτίσει το εγώ του, την συγκέντρωση που δεν πρέπει να χάσει για να μην χαθεί ο αυτοέλεγχός του. Κυρίως στις εφηβικές ηλικίες συμβαίνει πολύ συχνά οι άνθρωποι να χάνουν κατά περιόδους τον εαυτό τους όταν "πέρνει το μυαλό τους αέρα", ασχολούνται με άσχετα θέματα και δεν συλλογίζονται αλλά κάνουν... άκυρα πράγματα. Σίγουρα θα το έχετε προσέξει απο εφήβους ανθρώπους αυτό. Αλλά, όλα τα άτομα το παθαίνουν, ιδικά μέσα απο τη ρουτήνα και το άγχος χάνονται, χάνουν την ψυχραιμία τους και τον εαυτό τους και αυτό διαταράσει την πολύτιμη ψυχική σύνεσή τους... Η νυστεία όμως είναι ακριβώς αυτό, δηλαδή να σκεπτόμαστε, να εξετάζουμε το περιβιάλλον και να εξετάζουμε πάνω απο όλα τους εαυτούς μας ώστε να μηναπορποσανατολιζόμαστε και χανόμαστε. (Αυτό γίνεται με τιθάσευση του εαυτού μας και συγκράτηση, για τούτο λένε πώς πρέπει να απέχουμε απο τα νόστημα φαγητά- ποιά άλλα το κρέας- ώς προπόνηση της αυτοσυγκράτησής μας και κατ' επέκταση συγκράτηση απο στομάχου σε νού).

Μετά την παραπάνω διασαφήνηση θέτω ερωτήματα... Ποίος είναι τόσο σοφός και δυνατός, που θα καταφαίρει μέσα σε αυτήν την καθημερινή γα²#§&ρουτίνα να κάτσει και να ελέγξει τον εαυτό του, να κάνει έναν εσωτερικό απολογισμό, να σκευτεί τι κάνει λάθος και πώς πρέπει να κάνει το σωστό? Ελάχιστοι, μάλλον οι περισσότεροι αντί να γίνουμε καλύτεροι απο αυτόν τον απολογισμό θα πιεστούμε, και θα τρελαθούε στο τέλος... Εμ, σου λέει ο άλλος, έχω λογαριασμούς, δουλειά, νίκη, παιδί, κρεβατομουρμούρα και δεν αντέχω, να πιέζομαι και απο τον εαυτό μου τον ίδιο θα κλατάρω στο φινάλε!!!

Ερώτηση δεύτερη, πόσοι θα καθόσασταν να κάνεται αυτόν τον χρήσιμο-ζωτικό αλλά κουρσαστικό απολογισμό, σε μια φάση της περιόδου, που θα έχεται ξεσπάσει και θα έχετε ψυλοξεχάσει όλα τα άγχη και τα λοιπά μέσα απο γλέντια, ξεσπάσματα, γέλια και πειράγματα;;; Μάλλον περισσότεροι...

Οι Απόκριες(με ότι αυτές συνεπάγονται) δεν είναι μια τυχαία γιορτή και δεν έχει τεθεί τυχαία σε αυτήν την περίοδο του έτους, πρίν απο την νυστεία (με ότι αυτή συνεπάγεται) της Σαρρακοστής και την εποχή της αναγέννησεις της φύσης, δηλαδή την άνοιξη. Η λαϊκή σοφία και η πάροδος των αιώνων την τοποθέτησαν εκεί σωστά για έναν ιερό για τον άνθρωπο σκοπό, δεν είναι γελιότητα, είναι ένα βήμα για την πνευματική αναγέννηση του ανθρώπου. Όπως λειτουργούσε τότε έτσι λειτουργεί και τώρα. Δεν πιστεύουμε ποιά στον Διόνησσο αλλά στον Χριστό. Ο Διόνησσος μας ήθελε να γλεντάμε, ο Χριστός μας ήθελε να είμαστε σωστοί και συνετοί. Δενμ είναι μια θρησκευτική εορτή ούτε έρχεται σε αντίθεση με κάποια θρησκία. Είναι ανάγκη του ανθρώπου